این گردهمایی 3 روزه به همّت اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان در
اروپا و مجمع انجمن های اسلامی دانشجویان آلمان و با حضور حدود یکصد و پنجاه نفر
از اساتید، پژوهشگران و دانشجویان ایرانی مشغول به تحصیل در کشورهای اروپایی
برگزار گردید.
در بخشی از برنامه
های این گردهمایی آیت الله رمضانی، امام و مدیر مرکز اسلامی هامبورگ به ایراد
سخنرانی پرداخت. وی با تاکید بر اهمیت جایگاه زن
به عنوان مربی نسل آینده بشریت، افزود: با توجه به نقش مهم زن در کانون خانواده
مباحث مربوط به زن به مباحث خانواده و تربیت اجتماع مرتبط می شود. متاسفانه در طول
تاریخ دیدگاه های متفاوت و گاه پر از افراط و تفریط نسبت به زنان وجود داشته و بی
مهری های زیادی به شکل های گوناگون نسبت به زنان صورت گرفته است.
در این دیدگاه ها،
نگاه مملوکانه نسبت به زن وجود داشته و حتی در برخی متون دریغ داشتند از اینکه
واژه انسان را در رابطه با زن به کار ببرند و بر این باور بودند که زنان و بردگان
به شکل طبیعی، محکوم به اسارت هستند و به هیچ وجه شایستگی حضور در عرصه های مختلف
اجتماعی را ندارند.
برخی از اندیشمندان
غربی زن را یک موجود انحرافی و وابسته دانسته و جنس مؤنث را فرد مذکّری معرفی می
کردند که منحرف گردیده است. در تاریخ ویل دورانت هم مشابه این نوع دیدگاه ها در
رابطه با زن به چشم می خورد. حتی در برخی مکاتب زن مایه مصیبت و بدبختی معرفی شده
است. بدیهی است وجود این دیدگاه ها و این نوع تفکرات، در برخورد مردان با دختران و
زنان بسیار تأثیرگذار بوده است. مانند برخوردهای خشنی که در دوران جاهلیت کهن نسبت
به زنان روا می داشتند که انسان شرم می کند از اینکه آنها را بازگو کند. اینکه مردان
دارای اختیارات نامحدود بوده و در مقابل زنان مِلک پدران و شوهران تلقی می شدند و
قابل معامله بودند. همچنین از جمله بدترین رفتارهای رایج آن زمان، عمل غیر انسانی
زنده به گور کردن دختران بوده است. گرچه متاسفانه در جاهلیت مدرن نیز بی مهری نسبت
به هویت و شخصیت زنان به گونه ای دیگر وجود دارد.
در طول تاریخ جنبش ها
و انجمن های متعددی برای دفاع از حقوق
زنان به وجود آمده است که از آن جمله می توان به جنبش فمینیسم اشاره کرد. جنبش
فمینیسم به بررسی علل فرودستی زن در جوامع مختلف پرداخت و در صدد اعطای اقتدار به
زنان جامعه بود. اما این جنبش نیز به جای دفاع از حقوق واقعی زنان، در مسیر دیگری حرکت
خود را ادامه داد. با مطالعه سیر تطوّرات این جنبش می توان به انگیزه های پنهان
رشد و تقویت این جنبش نیز دست یافت. انگیزه هایی مانند بهره کشی اقتصادی از زنان،
استفاده از آزادی سیاسی زنان در جهت منافع حزبی و بهره برداری ابزاری از زنان در
تبلیغات و امور دیگر.
به نظر می رسد باید
یک بازنگری جدّی نسبت به زن در عرصه فردی و اجتماعی صورت گیرد؛ چراکه هیچکدام از
این دیدگاه ها به فکر استیفاء حقوق واقعی زنان به عنوان یک موجود ارزشمند و دارای
ظرفیت های فراوان برای رسیدن به کمال واقعی نبوده اند. این درحالیست که قرآن به
این موضوع به شکل گسترده پرداخته و از حقوق زنان برای رشد فردی و اجتماعی ایشان، دفاع
محکم و قوی شده است.
قرآن وقتی می خواهد
نهاد خانواده را تعریف کند، می فرماید: سلامت، سکونت و آرامش خانواده وابسته به زن
است. علامه جوادی آملی حفظه الله می گویند: مرد مظهر جلال خدا و زن مظهر جمال
خداست. آرامش جلال به جمال و جمال به جلال است.
نگاه اسلام در رابطه
با نوع تولد زن اینست که زن از جنس مرد است و انسانیت جنس نمی شناسد. در قرآن کریم
هر آنچه در حوزه مقام انسانی مطرح شده است، هیچ انحصاری نسبت به مردان ندارد و حتی
پیامبر اسلام در عرصه های سیاسی نیز از زنان مشورت می گرفتند.
بنابر این اگر زن می
خواهد جایگاه واقعی خود را به دست آورد، باید در عرصه فکر و اندیشه و اخلاق و …
تلاش کند، چه اینکه ضمن حضور و فعالیت در عرصه های اجتماعی به امر تربیت نسل بشر
بپردازد؛ زیرا با توجه به جایگاهی که مادران در نزد فرزندان دارند، این بهترین
فرصت است که نقش تربیتی مادران و زنان نسبت به فرزندان احیا شده و بیشتر مورد توجه
قرار بگیرد.
قرآن پندارهایی را که
برخی در خصوص زنان مطرح می کنند، مانند اینکه زن عامل گناه بوده و حضرت حوّاه پس
از فریب خوردن، حضرت آدم علیه السلام را نیز فریب داده است
و یا زن از دنده چپ مرد آفریده شده و اینکه زنان نمی توانند رشد نمایند و باید
خدمتگزار مرد باشند را به شدت ردّ می کند. اسلام درصدد معرّفی جایگاه حقیقی زن است
و لذا حتی برخی از سوره های قرآن مانند سوره مریم را به نام زنان نامگذاری می کند
و زن را مایه خیر و برکت حیات بشری معرّفی می نماید. چه اینکه زن را عامل آرامش جامعه
کوچک خانواده می داند و ازدواج را از آیه های الهی برشمرده است که برای آرامش و
محبت و مودّت قرار داده شده است. قرآن تاکید می کند که زنان و مردان می توانند
برای یکدیگر لباس باشند، لباسی که هم نقش زینت داشته باشد و هم نقش محافظت در
برابر آسیب ها و تهدید ها را ایفا نماید.
لازم به ذکر است امام
و مدیر مرکز اسلامی هامبورگ در پایان سخنرانی خود، در فضایی بسیار دوستانه و صمیمی
پاسخگوی سؤالات شرکت کنندگان بودند.