همزمان با شب شهادت ام الائمه حضرت
صدیقه طاهره فاطمه زهرا سلام الله علیها مراسم با شکوهی
در روز سه شنبه 3 مارس 2015 با حضور جمع کثیری از مسلمانان و عاشقان اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام از ملّیت های
مختلف در مرکز اسلامی هامبورگ برگزار گردید.
این مراسم بعد از اقامه نماز جماعت با
تلاوت کلام الله مجید آغاز گردید و در ادامه حجّت الاسلام والمسلمین دکتر ترابی
مدیر آکادمی اسلامی آلمان با اشاره به شخصیت و جایگاه والای حضرت فاطمه زهرا س به
تشریح دو بعد ملکی و ملکوتی آنحضرت
پرداخته و افزودند:
از باب این که معرِّف باید بر آنچه که معرّفی میکند، احاطه
و اشراف داشته باشد، دربارهی حضرت صديقه طاهره سلام الله عليها نیز کسي بايد سخن بگوید
که متّصل به سرچشمه وحي باشد؛ چون جايگاه زهرا سلام الله علیها فراتر از عقل و شعور بشر
عادي است. در حقیقت بانوی بزرگ اسلام بر فراز تاریخ بشر ایستاده و نمونهی زنان و
بلکه مثال اعلای انسان کمال یافته در تاریخ بشر است. به همین دلیل سخن دربارهی
ابعاد وجودی ایشان دشوار است. حضرت صدیقهی طاهره شاهکار الهی و مصداق عینی «تبارک الله احسن الخالقین» بود که دو جنبهی مهم ملکوتی
و ملکی به بهترین وجه در وجود مبارکشان گردهم آمده بود. در تاریخ میبینیم که برخی
شیفته جنبه ملکوتی و کمالات روحی آنحضرت و همچنین همسرشان امیرمؤمنان امام علی علیه السلام شده و تنها به
جنبههای سلوکی و عرفانی آن بزرگوار میپردازند و آن را ستایش میکنند. البته این ستایشها
با آنکه زمینه اش بسیار گسترده و عمیق بود، به برکت راهنمایی و هدایت اهل البیت
علیهم السلام هیچگاه به آسیبی که در دنیای مسحیت رخ داد منجر نشده و نخواهد شد، آنچنان
که در مورد حضرت عیسی و در برخی از گروههای مسیحی در مورد حضرت مریم سلام الله علیهما این
آسیب رخ داد و قرآن کریم المائده، آیهی 116 در جواب آن با استفهام انکاری فرمود:
«يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَأَنتَ قُلتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي
وَأُمِّيَ إِلَهَيْنِ مِن دُونِ اللّهِ» و
آنگاه که خدا به عيسی بن مريم فرمود: ای عیسی آیا تو به مردم گفتی که مرا و مادرم
را به خدایی بگیرید؟!
ایشان در ادامه با اشاره به آیات و روایات به تشریح برخی از
جنبههای ملکوتی حضرت فاطمه س پراخته و اظهار داشتند:
آیات و روایات زیادی این جنبه از
شخصیت حضرت زهرا سلام الله علیها را برای ما روشن میکند. در قرآن کریم در آیهی شریفهی
مباهله «قل تعالوا ندعوا ابنائنا و نسائنا…» به
اتفاق مفسّرین مراد از «نسائنا» حضرت زهرا سلام
الله علیهاست. شمول آیه تطهیر نیز در
مورد زنان پیامبر صلی الله علیه وآله حتی نزد اهل سنت تشکیک جدّی وجود دارد، ولی حضرت شمول آن
نسبت به حضرت زهرا سلام الله علیها قطعی است. برخی از دیگر از جنبههای ملکوتی آن حضرت عبارتند
از:
ـ او حجّت خدا بر ائمه است، چنان که امام عسکري علیه السلام فرمود: نحن
حجة الله علي خلقه وفاطمة حجّة علينا؛ ما ائمه حجّتهاي الهي بر خلائق
هستيم و فاطمه هم حجّت الهي بر ماست.[1]
ـ رضای خدای سبحان و اولیاء خاصّش
در رضایت اوست، چنان که مرحوم آیت الله بهاء الدینی میفرمود: «امضای حضرت زهرا سلام الله علیها نزد
ائمهی اطهار تأیید شده است.» بلکه طبق روایات، خشنودی فاطمه سلام الله علیها رضایت
خدای سبحان است و خشم او خشم خدای سبحان: «ان الله یرضی
لرضاها و یغضب لغضبها».
ـ علوم گستردهی وحیانی آن حضرت سلام الله علیها به حدّی
است که میتوان گفت: شیعه بر سر سفره علمی آن حضرت نشسته است.
ـ سیر و سلوک عرفانی آن حضرت تا
درجه اعلی پیش رفت و به مقام وصل حضرت حق سبحانه
و تعالی رسید؛ به گونهایکه با ملائکه همصحبت
بود و جبرئیل علیه السلام بر او نازل میگردید و با ایشان سخن میگفت. البته وحی قرآنی با رحلت پیامبر
اسلام پایان پذیرفت. امام خمینی ره با اشاره به این بعد ملکوتی آن حضرت میفرماید:
… حضرت صادق عليه
السلام مىفرمايد: فاطمه عليهاالسلام بعد از
پدرش، ۷۵ روز در اين دنيا نبودند و حزن و شدت بر ايشان غلبه
داشت. جبرئيل امين مىآمد و به ايشان تعزيت عرض مىكرد و مسايلى از آينده نقل
مىفرمود. ظاهر روايت، اين است كه در اين ۷۵ روز مراودهاى بوده است؛
يعنى رفت و آمد جبرئيل زياد بوده است. گمان ندارم كه غير از طبقهى اول از انبياى
عظام دربارهى كسى اين طور وارد شده باشد …مسألهى فرود آمدن جبرئيل، يك
مسألهى ساده نيست؛ خيال نشود كه جبرئيل براى هر كسى امكان دارد بيايد و يك تناسب
كامل بين روح آن كسى كه جبرئيل بر او وارد مى شود و مقام جبرئيل، كه روح اعظم است،
لازم است. چه ما همچون اهل نظر قايل شويم كه قضيه ى تنزل جبرئيل، به واسطه ى
روح خود ولى يا پيغمبر است كه روح ولى، جبرئيل را تنزيل مى دهد و تا مرتبه ى پايين
وارد مى كند يا همچون بعض اهل ظاهر، بگوييم حق تعالى او را مأمور مى كند كه برو و
اين مسايل را بگو، تا تناسبى بين روح اين كسى كه جبرئيل به نزد او مى آيد و بين
جبرئيل كه روح اعظم است، نباشد اين معنا امكان ندارد. اين تناسب، تنها بين جبرئيل
كه روح اعظم است و انبياى درجه ى اول بوده است؛ مثل رسول خدا، موسى، عيسى، ابراهيم
و امثال اينها. اين تناسب براى همه كس نبوده است و بعد از اين هم، براى كس ديگرى
واقع نشده است، حتى درباره ى ائمه هم من نديده ام كه چنين امرى وارد شده باشد… من
اين شرافت و فضيلت را از همه ى فضايل عظيمى كه براى حضرت زهرا ذكر كرده اند،
بالاتر مى دانم؛ فضيلتى كه براى غير انبيا عليهم السلام، آن هم نه همه ى انبيا،
بلكه براى طبقه ى بالاى انبيا عليهم السلام و بعضى از اوليايى كه در رتبه ى آنها
مى باشند، براى كس ديگرى حاصل نشده است. و با اين كيفيت كه جبرئيل در طول هفتاد و
چند روز مراوده داشته باشد، براى هيچ كس تاكنون واقع نشده است. اين فضيلت، از
مختصات حضرت صديقه عليهاالسلام است. …راجع به حضرت صديقه عليهاالسلام، خودم را
از هر ذكرى قاصر مىدانم..[2]
یکی از بزرگان فلسفه و الهیات مینویسد: جايى كه عارفى چون حضرت امام، با آن عظمت علمى و مقام
معنوىاش، از درك حتى گوشهاى از مقامات حضرت زهرا عليهاالسلام اظهار عجز و
ناتوانى مىكند و قلمرو خيال و عقل بشر را بسى فروتر از قلهى قدر و منزلت حضرتش
معرفى مىنمايد، از ديگران چه برخواهد آمد: آن جا كه عقاب پر بريزد / از پشه ى لاغرى چه خيزد؟![3]
مدیر آکادمی اسلامی آلمان در بخش دیگری از سخنانشان به تشریح برخی از جنبههای
ملکی حضرت فاطمه س پردخته و افزودند:
جنبههای ملکی و زمینی
حضرت زهرا سلم الله علیه به گونهای است که در زندگی عملی و روزانه برای همگان در
هر سطحی که باشند قابل اولگو برداری است، چنان که امام مهدي سلام الله عليه فرمود:
وفي ابنة رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم لي أسوة حسنة؛[4] دختر
پيغمبر، صديقه طاهره براي من الگوي زيبايي است.
این الگو بودن در همهی جهات است. او
بهترین دختر، بهترین همسر، بهترین مادر و بهترین زن بود. او برترین نمازگزار،
برترین نیایشگر، برترین نوعروس، برترین مربّی کودک و برترین عنصر اجتماعی فعّال بود.
مهریه اندک و سبک و زندگی ساده فاطمه درسی برای امروز و فرداست. همسر داری و تربیت
فرزند، حضور در عرصه های اجتماعی و … در هر یک از این بخشهای یاد شده روایات و
حکایات فراوانی وجود دارد که اینک فرصت بیان آن نیست و تنها به اجمال به ذکر چند
نمونه بسنده میشود:
ـ نماز، عبادت و تهجّد او مثال زدنی
بود؛
ـ حیای او به عنوان یک دختر در زمان
تجرّد و زمان خواستگاری بی مانند است؛
ـ بخشش او در شب عروسی بی نظیر است؛
ـ
ارتباطش با همسرش، ختم اساطیر و سرآمد قصههای عاشقانه است؛
ـ تربیت و فرزند داری او به گونه ای
بود که در آن زندگی ساده و بی آلایش فرزندانی تربیت کرد که نور آنان از بسیط خاک
تا افلاک درخشید و فخر آدم و عالم شد؛
ـ نیایش او به گونه ای بود که در نیمه
های شب برای همه دست به دعا بر می داشت و از دور دستان و همسایگان شروع می کرد و
می فرمود: الجار ثم الدار؛ اوّل همسایه ها و بعد اهل خانه؛
ـ الگوی وحدت عملی بود و با وجود همهی
بیمهریها که بعد از پیامبر اسلام در مورد او صورت گرفت، از حق خود کریمانه و
هوشمندانه گذشت تا وحدت جامعه اسلامی حفظ شود؛
ـ سخنان او حکمت آمیز بود. زیبا سخن میگفت و سخن زیبا میفرمود، چنان که
از آن حضرت از حضرت زهرا سلام الله علیها نقل شده است که فرمود: من از دنیای شما سه چیز را برگزیدم: قرائت کتاب الله؛ نگاه به
چهرهی پیامبر صلی الله علیه و آله توسّل به ولی الله ؛ انفاق و بخشش در راه خدا.
آری! واقعاً فاطمه در همه چیز برتر بود
و این است که به قول امام خمینی «اگر او مرد بود به جای رسول الله صلی الله علیه و
آله و سلم بود». این است که پدرش برای او بر می خواست، به سوی او می رفت، برایش خم
می شد و دستش را می بوسید و او را بر جای خود می نشاند، دیده و سینه اش را می
بوسید و می فرمود او بوی بهشت میدهد و می فرمود: او امّ ابیهاست. اینها همه به
خاطر این بود که او شخصیتی فراتر از زمانه بود و بانویی است که بر فراز تاریخ
ایستاده تا شاهد و الگویی برای بشریت باشد.
[1] . عوالم، ج11، ص8.
[2] . امام خمينى در ديدار با
گروهى از خواهران به مناسبت روز زن، تازيخ ۱۱/ ۱۲/ ۶۲. صحيفه ى نور: ج ۱۹، ص ۲۷۸. با
اندكى ويرايش
[3]
. استاد مصباح یزدی، جامی
از زلال کوثر، چاپ مؤسسه امام خمینی 1380.
[4]
. الغيبة، الشيخ الطوسي،
ص 286