بسم الله الرحمن الرحیم
ولا حول ولا قوة الا بالله العلی العظیم
من ابتدا تشکر میکنم از همه عزیزانی که در این جلسه حضور دارند، طلاب گرامی، اساتید بزرگوار، مهمانان عزیزی که در این جمع خودمانی و معنوی حضور پیدا کردند و از خدای سبحان برای خودم و همه ی شما توفیقات بیشتر را طلب میکنم. همچنین از عنایت ویژه ی مرجع بزرگوار آیتالله العظمی صافی گلپایگانی که با پیام انصافا روح بخش و دلگرم کننده ای که دادند، جان تازه ای در کالبد همراهان حوزه هامبورگ دمیدند، خصوصاً در برخی از بند هایی از این پیام که واقعا روح بزرگ ایشان در آن متجلی بود و بزرگواری ایشان خودش را نشان میداد. و همچنین از جناب دکتر عباسی که با سخنان خوب، عالمانه، ارزشمند و علم آموز خود ما را به فیض رساندند.
قرآن کریم آخرین نسخه ای است که از جانب خداوند برای بشریت فرستاده شده و سعادت و نجات همه انسان ها در گرو شناخت معارف این کتاب و عمل به آن است، و این کتاب نکات آموزنده و حیات آفرین فراوانی را نیز در خود جای داده است. قرآن کریم در سوره ی ابراهیم دو گروه را با یکدیگر مقایسه میکند، دو گروهی که به ظاهر هر دو کار صحیح را انجام میدهند، کار حیات آفرین انجام میدهند اما نتایج مختلفی میگیرند. یک گروه نتیجه ی پر باری را از فعالیت های خودش دریافت میکند و گروه دوم بی ثمر و بی نتیجه است، در آیات ۲۴ تا ۲۶ سوره ی ابراهیم می فرماید:
أَلَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِي السَّمَاءِ؛ تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا وَيَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ؛ وَمَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِيثَةٍ كَشَجَرَةٍ خَبِيثَةٍ اجْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْأَرْضِ مَا لَهَا مِنْ قَرَارٍ.
آيا نديدى خدا چگونه مثل زده سخنى پاك كه مانند درختى پاك است كه ريشه اش استوار و شاخه اش در آسمان است ؛ميوه اش را هر دم به اذن پروردگارش مى دهد و خدا مثلها را براى مردم مى زند شايد كه آنان پند گيرند؛ و مثل سخنى ناپاك چون درختى ناپاك است كه از روى زمين كنده شده و قرارى ندارد.
در این آیات به دو گروه اشاره میشود که هر دو به ظاهر کار خوب و عمل صالح را انجام میدهند، عمل حیات آفرین انجام میدهند که در هر دو مورد قرآن کریم درخت را مثال میزند. یک گروه که کلمه ی طیبه سر لوحه ی اعمالشان هست مانند غرس کردن درخت طیبه ای که اصلش ثابت است و ریشه در خاک دارد و شاخه های او در آسمان پراکنده است و دائم ثمرات میوه ها و آثار وجودی این درخت بر دیگرا ن جاری است و دیگران از او بهرمند هستند و برکات این درخت طیب همه را در بر میگیرد.
گروه دیگری که ظاهرا آن گروه هم دارند کار خوب انجام و عمل صالح انجام میدهند و درخت میکارند اما درخت آنها ریشه در خاک ندارد، از بالاتر از زمین روییده و ریشه در خاک ندارد “ما لها من قرار” و قراری ندارد. ماندگاری ندارد، اینطور نیست که باقی بماند چون ریشه در خاک ندارد و چون ریشه اش بر باد است، از بالاتر از سطح زمین این درخت رویش را آغاز کرده است؛ مانند گل های خیلی زیبا و خیلی خوشایند، یا درخت های خیلی زیبا که وقتی از ریشه درمیایند تا یک مدت کوتاهی، تا یک چند روزی یا چند هفته ای یا شاید چند ماهی به حیات خود ادامه میدهند و سپس از بین میروند و ماندگار نیستند چرا که ریشه در خاک ندارند. پس آن چیزی ماندگار است و آن چیزی به تعبیر قرآن شجره ی طیبه است که ریشه در خاک داشته باشد و از اصل و اساس جدا نشده باشد.
ما در حوزه ی علمیه هامبورگ همواره تلاش داریم که هیچگاه ارتباط این حوزه ی علمیه مبارکه با اصل و اساسش قطع نشود. این حوزه علمیه مبارکه اگر میبینیم اینطور برگ و بار دارد، این طور میوه و برکات دارد، به خاطر این است که یکی از ریشه های این حوزه ی علمیه مرکز اسلامی هامبورگ و مسجد امام علی(علیهم السلام) است. مسجدی که مصداقی اتم است برای آن تعبیر قرآن کریم که “لَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَىٰ مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ “.
امسال شصتمین سالگرد مسجد امام علی (ع) است، و همانطور که در پیام آیتالله العظمی صافی گلپایگانی به آن اشاره شده بود این مسجد مسجدی است که به دستور آیت الله العظمی بروجردی پایه گذاری شده و حجم فراوانی از تقوا و اخلاص در طول این شصت سال برای این مسجد هزینه شده است، افراد نورانی به اینجا آمدند از آن ابتدا که مرحوم آقای محققی بود و سپس مرحوم آیت الله شهید بهشتی بود تا به امروز که به دست ما رسیده است. این شصت سال سراسر اخلاص و تقوا بوده است. در ادامه این آیه قرآن کریم میفرماید ” فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُوا ۚ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ ” کسانی که در این مسجد مبارک و در این مسجد مقدس، در این مسجد که بر اساس تقوا ساخته شده است حضور پیدا کردند در طول این شصت سال، همه آنها کسانی بودند که ” يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُوا “. با این فضای آلوده ای که در اروپا هست آنها به دنبال تطهیر بودند، به دنبال پاک زیستن بودند و آن مسجد پناهگاه چنین افرادی بود، افرادی که ” يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُوا ۚ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ “. خدا این افرادی را که به دنبال طهارت یافتن و پاک زیستن هستند را دوست دارد. پس این مسجد و این مرکز، مسجد و مرکز مبارکی است، و یکی از ریشه های حوزه علمیه هامبورگ این مسجد و این مرکز هست.
یکی دیگر از ریشه های حوزه علمیه هامبورگ ارتباط و استمرار در بهره گیری و رهنمود گرفتن از مراجع بزرگوار شیعه است، همه ی تلاش این حوزه این بوده با مراجع بزرگوار، با نواب عام امام زمان (علیهم السلام) مرتبط باشد. ما دائما با مراجع ارتباط داریم و دائما از آنها بهره میگیریم، رهنمود میجوییم و تلاش داریم تمام فعالیت های این حوزه ی علمیه مبارکه زیر نظر مراجع بزرگوار به عنوان نواب عام امام زمان پیش برود، و این یکی از ریشه های ارزشمندی است که در این حوزه علمیه تحقق دارد.
ریشه سوم این حوزه مبارکه افراد با اخلاصی هستند که در جمع ما هم حضور دارند، خیرین با اخلاصی که از تمام دارایی پاک خود برای تاسیس و بارور شدن این حوزه علمیه مبارکه هزینه کردند و هزینه میکنند. این اخلاصی که آنها به خرج میدهند و از دارایی پاک خود برای راه اندازی این حوزه و پیشبرد اهداف این حوزه هزینه کردند و هزینه میکنند از مواردی است که موجب برکت این حوزه مبارکه میشود. بنابراین ما و شما، همه کسانی که در این حوزه حضور داریم چه در بخش مدیریت و چه در بخش اساتید، چه در بخش طلاب و دانش پژوهان، همه و همه در چنین جایگاه مبارکی قرار داریم و باید قدردان باشیم.
در ِآیات بعدی سوره ابراهیم، هم به این نکته اشاره دارد و هم به یک تحذیر، که موجب دقت و تنبه همه ما باید باشد. در آیه بعد (آیه ۲۷ ) میفرماید ” يُثَبِّتُ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ ۖ وَيُضِلُّ اللَّهُ الظَّالِمِينَ ۚ وَيَفْعَلُ اللَّهُ مَا يَشَاءُ” این بخش آیه اشاره به آن افرادی دارد که کلمه طیبه شرح حال آنها بود. میفرماید چنین افرادی را خدا استوار میگرداند ” فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ ۖ” در دنیا و اخرت اینها استوارند و در مقابل گروه دوم (کسانی که به عنوان شجره ی خبیثه هستند) را خداوند گمراه تر میکند؛ و این مایه دلگرمی برای همه ما است. مایی که در این حوزه مبارکه مشغول تدریس و تدرس هستیم. اما در ادامه، در آیه ۲۸ و ۲۹ میفرماید ” أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ بَدَّلُوا نِعْمَتَ اللَّهِ كُفْراً وَ أَحَلُّوا قَوْمَهُمْ دارَ الْبَوارِ ” نمیبینید کسانی هم پیدا میشوند که در مقابل این نعمت های الهی که شامل حال آنها شده به جای اینکه شاکر این نعمت الهی باشند کفران این نعمت را میکنند، و خودشان و قوم خود را به هلاکت می رسانند. این خطری است که در مقابل ما هست. این افراد به تعبیر قرآن کسانی بودند که تاثیر گذار بودند و دیگرانی هم با خود همراه داشتند و بر آنها هم میتوانستند تاثیر بگذارند و به گفته قرآن ” وَأَحَلُّوا قَوْمَهُمْ دَارَ الْبَوَارِ ” قوم خودشان را به هلاکت کشاندند. و میفرماید جَهَنَّمَ يَصْلَوْنَها وَ بِئْسَ الْقَرارُ” جهنم موعد و محلی است که اینها به آن وارد خواهند شد و چه جایگاه بدی است.
به هر حال ما و شما عزیزانی که در این حوزه در هر زمینه ای فعالیت میکنیم باید قدر این نعمت بزرگ را بدانیم، که این شجره طیبه دائما و پیاپی و روز افزون انشالله شاهد برکاتش خواهیم بود، و البته باید مراقب باشیم که مبادا کفران این نعمتی که خداوند به ما داده را بکنیم و خدایی نکرده جزء آن گروهی قرار بگیریم که ” أَحَلُّوا قَوْمَهُمْ دَارَ الْبَوَارِ “خودشان و قوم خودشان را به هلاکت رساندند.
امیدواریم خداوند به همه ی ما توفیق عنایت کند که بتوانیم آنچنان که شایسته است در این جایگاهی که قرار داریم عمل بکنیم و همه ی اعمال و رفتار و فعالیت های ما مورد رضایت خدای متعال و پیامبر اکرم و مورد رضایت اهل بیت و مورد عنایت و توجه آقا و سرور ما امام زمان علیه السلام قرار بگیرد.
والسلام علیکم و رحمه الله