بسم الله الرحمن الرحیم
با توفیقات الهی و عنایت حضرت ولیعصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف) مراسم آغاز سال تحصیلی 2021-2020 حوزه علمیه هامبورگ در شامگاه یکشنبه، 15 نوامبر 2020، مطابق با 25 آبان ماه 1399، با حضور چند تن از علما و روحانیون منطقه، طلاب و اساتید حوزه علمیه، خیّرین محترم و جمعی از مؤمنین مسجد امام علی(ع)، به صورت زنده (LIVE) در فضای مجازی تشکیل شد.
در ابتدای این افتتاحیه آیاتی از قرآن کریم تلاوت شد. پس از آن جناب حجةالاسلام دکتر خوشنویس مدیر حوزه علمیه هامبورگ گزارشی از فعالیت‌های جاری و وضعیّت فعلی آموزش در حوزه علمیه هامبورگ ارائه دادند. ایشان در بخشی از این گزارش اظهار کردند که حوزه علمیه هامبورگ که از سال 2014 فعالیّت خود را آغاز کرده، علی‌رغم دشواریها و فرازونشیبها، بحمدالله سرزنده و پرنشاط به حیات علمی و معنوی خود ادامه می‌دهد و شور و شوق و اعتنای طلاب محترم به تحصیل در حوزه علمیه هامبورگ روند مثبت و افزایشی داشته است.
در این حوزه مقدّسه متناسب با بزرگتر و پیچیده تر شدن، بر وسعت و عمق نظم و انتظام امور نیز افزوده شده است. در این دوره یکساله، با وجود مشکلات ناشی از بیماری فراگیر و جهانی کرونا، هیچ تعطیلی در کار آموزشی پدید نیامد بلکه بلافاصله با فعال شدن فضای مجازی، نه تنها طلاب خود این حوزه از دروس حوزوی بهره مند بودند بلکه طلابی از حوزه های سایر کشورهای اروپایی نیز به عنوان طلاب میهمان در کلاسها حضور یافتند. این حوزه همچنین با نهادهای آموزشی دیگر، نظیر دانشگاه مجازی المصطفی و مدرسه علمیه المهدی قم ویژه طلاب غیر ایرانی همکاریهای آموزشی آغاز کرده و ادامه داده است.
ایشان در پایان گزارش خود ابراز امیدواری کردند که حوزه علمیه هامبورگ بتواند در مسیر پرورش عالمانی قدم بردارد که بتوانند در تدبیر امور دینی مسلمانان اروپا نقشی ممتاز ایفا کنند. همچنین بتوانند خود در محیط اروپایی مؤمنانه زندگی کنند و راه و رسم زندگی مؤمنانه را در میان مسلمانان اروپا ترویج کنند ونهایتا بتوانند خود در محیط اروپایی بر اساس ادب اسلامی و در چارچوب آن با غیر مسلمانان، زندگی مسالمت آمیز و بلکه تعامل مثبت و سازنده و حسن سلوک و حسن معاشرت داشته باشند و این آداب را در جامعه مسلمانان اروپا گسترش دهند.
در ادامه این مراسم، جناب حجّت الإسلام و المسلمین حاج شیخ حسن صافی گلپایگانی، پیام معنوی، الهام بخش و شورآفرین مرجع عالی قدر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی أدام الله ظلّه به مناسبت آغاز سال تحصیلی حوزه علمیه هامبورگ را قرائت نمودند.
حجت الإسلام و المسلمین دکتر علی عبّاسی میهمان ویژه این مراسم سخنران بعدی بود، که با اشاره به نگاه ویژه اسلام به جایگاه علم و علم‌آموزی، خاطرنشان کرد: همان گونه که در آیه ۱۱ سوره مجادله آمده است، رفعت مقام و والایی هر انسان به دو عنصر بستگی دارد که عنصر نخست، ایمان و عنصر دوم، علم است. روشن است انسان بدون ایمان، از اصلی‌ترین عنصر معنابخش حیات خود محروم می‌شود. باور به حقیقت متعالی، خداوند بزرگ و جهان ماوراء، مفهوم زندگی را برای بشر دگرگون می‌سازد و افق زندگی انسان را متعالی می‌نماید. وی با اشاره به اینکه در برخی از مکاتب، بین ایمان و علم نوعی تناقض و تنافی دیده می‌شود، ابراز داشت: از نگاه اسلام، علم و ایمان در کنار یکدیگر موجب کمال و رشد انسان می‌شود.
دکتر عباسی علم را به معنای شناخت رازهای عالم خواند و یادآور شد: حقایق جهان متعالی و معارفی که انسان را برای رسیدن به مقامی متعالی یاری می‌نمایند، به طور طبیعی مرتبت ویژه‌ای دارند، ولی در کنار آن، عالم طبیعت نیز نشانه و آیت خداست؛ بنابراین، شناخت رازهای این جهان نیز علم به شمار می‌آید. توصیه اسلام این است که به دنبال فهم آیات الهی برویم و عنصر علم را در کنار عنصر ایمان، موجب رفعت درجه و کمال انسان می‌داند.
ایشان با اشاره به آیه مبارکه نفر، ابراز داشت: اسلام تأکید می‌نماید که اگر شرایط برای همه مهیا نیست که فهم و علم عمیقی از حقایق و معارف الهی و معنوی به دست آورند، حتماً گروهی این مسئولیت را برعهده گیرند؛ از این رو، اسلام توصیه و ترغیب نموده است که حداقل گروهی از مردم به دنبال حقایق الهی، که هدیه خداوند به انسان است، بروند. این گروه باید احساس وظیفه و رسالتی عمیق در قبال جامعه و انسان‌های دیگر داشته باشند تا این حقایق را در عالم منتشر نمایند. این احساس مسئولیت را می‌توان فلسفه وجودی حوزه‌های علمیه به شمار آورد.
حجت‌الاسلام والمسلمین عباسی مواجهه با مشکلات و سختی‌ها را در مسیر کسب علم و معارف الهی طبیعی دانست و اظهار داشت: این انسان‌های والا، که سختی‌ها را بر خود هموار کرده، علی رغم همه مشکلات، در کسب، نشر و گسترش این علوم الهی می‌کوشند، از بالاترین جایگاه در حقیقت این عالم برخوردارند. ایشان با تأکید بر این که تاریخ حوزه‌های علمیه همواره شاهد حضور بزرگانی بوده است که با تحمل سختی‌ها و دشواریها، وجود خود را وقف کسب و نشر معارف الهی نمودند، تصریح کرد: قله‌هایی که امروز از آنها اسم می‌بریم مانند شیخ مفید، شیخ طوسی، علامه حلی، شهید اول، شهید ثانی، شیخ انصاری تا علمای عصر ما مانند امام خمینی(ره) و علامه طباطبایی، الگوهای ارزنده‌ای برای کسانی هستند که می‌خواهند در این مسیر گام بردارند.
دکتر علی عباسی تحقق انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) را گشاینده افقی جدید و گسترده در برابر حوزه علمیه دانست و خاطرنشان ساخت: وضعیت کنونی حوزه‌های علمیه قابل مقایسه با دهه‌های پیش از آن نیست. توسعه رشته‌های علمی، آثار علمی فراوان در قالب کتابها، نشریات و محصولات فرهنگی و گسترش حوزه‌های علمیه در نقاط مختلف جهان، تنها بخشی از نتایج و برکات انقلاب اسلامی بود. امروز در مغرب‌زمین نیز شاهد رویش مبارک حوزه‌های علمیه هستیم که حوزه علمیه مرکز اسلامی هامبورگ یکی از این رویشها به شمار می‌آید.
وی با اشاره به تلاش گروه‌های مختلفی در جهان برای نشان دادن چهره‌ای غیرواقعی و هراسناک از اسلام، اذعان داشت: این گروه‌ها با اقداماتی حساب‌شده و برنامه‌ریزی‌شده می‌کوشند چهره منفی از اسلام در دنیا معرفی نمایند. متأسفانه، در کنار این جریان‌های خطرناک، گروهی نیز به نام اسلام، ولی با رفتارهای منزجرکننده، افراطی و خشونت آمیز، به ارائه تصویر منفی و تاریک از اسلام و مسلمانان کمک می‌نمایند. رسالت و مسئولیت عزیزانی مانند شما، حوزه‌های علمیه و به ویژه حوزه علمیه در مغرب‌زمین، پاسخ‌گویی به این هجوم فرهنگی و نشان دادن چهره عقلانی و معنوی از اسلام است.
حجت‌الاسلام والمسلمین عباسی در توصیه به طلاب حوزه علمیه مرکز اسلامی هامبورگ خاطرنشان کرد: تمام افرادی که در این مسیر قدم گذاشته‌اند، باید در گام نخست به تلاش علمی و آشنایی عمیق با معارف اسلامی اهتمام نمایند. فرصت جوانی، بهترین زمان برای علم‌آموزی و آشنایی با حقایق الهی است. در کنار این تلاش علمی، همان گونه که همواره سنت و میراث معنوی حوزه‌های علمیه بوده است، تلاش برای رشد اخلاقی، تهذیب نفس و آراستگی به کمالات معنوی قرار دارد. علوم و یافته‌های علمی باید در جان و دل دانش‌پژوه قرار گیرد که تنها با تهذیب نفس و رشد اخلاقی ممکن می‌گردد.
وی تقویت احساس مسئولیت و رسالت اجتماعی را برای طلاب علوم دینی ضروری دانست و تصریح نمود: نباید تنها به رشد علمی و اخلاقی خود بسنده نماییم. کسی که در این مسیر گام برمی‌دارد، باید رسالت و مسئولیت سنگین خود را در قبال جامعه و مردم احساس نماید. رسالت تبلیغ و رساندن پیام الهی، همواره در حوزه علمیه وجود داشته است.
ایشان با تأکید بر مقام برجسته استادان و معلمان در منظومه معارف اسلامی، اذعان داشت: در سنت حو زه‌های علمیه، استادان تنها منتقل‌کننده علوم نبودند و همواره نقش مربی و الگوی اخلاقی داشته‌اند.
سپس حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر مفتح، رئیس آکادمی اسلامی آلمان و مرکز اسلامی هامبورگ به ایراد سخن پرداختند.
پایان بخش این مراسم با شکوه معرّفی طلاب ممتاز در ترم گذشته بود که طی آن 6 تن از طلاب ممتاز برادر و خواهر معرفی و تشویق شدند. شایان ذکر است کلاس های درس حوزه از 12 اکتبر 2020 آغاز گردیده، لیکن مراسم افتتاحیه به دلایلی با تأخیر برگزار گردید. یادآور می شود مدارک این حوزه، مورد تأیید جامعه المصطفی العالمیه است.
پیام مرجع عالی‌قدر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی دامت برکاته
به مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید حوزه علمیه مرکز اسلامی هامبورگ
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین و الصلاة و السّلام علی سیّد الإنبیاء و المرسلین إبی القاسم محمد و علی آله الطیبین سیما بقیة‌الله فی الأرضین
قال الله الحکیم: « یَرفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُم وَ الَّذِینَ أُوتُوا العِلمَ دَرَجاتٍ»
دانشمند محترم نور چشمی عزیزمان حجة الإسلام آقای مفتح دامت تأییداته ا ز حقیر خواستند که به مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید حوزه علمیه مرکز اسلامی هامبورک مطالبی را عرض کنم. حقیر هم با افتخار فرمایش ایشان را پذیرفته که به حضرات طلاب عزیز و فضلای ارجمند عرض ادب و احترام داشته باشم.
عرایض حقیر در چند بخش است:
- اصل تأسیس حوزه علمیه بخصوص در اروپا اهمیت بسیار زیادی دارد. زمانی بود که برای حوزویان این امر به صورت یک آرزو بود و آن هم در ظاهر غیر ممکن، آیا می توان علوم قرآنی و تفسیر آیات و معارف نورانی اهل بیت علیهم السّلام را به جهانیان ابلاغ نمود و آیا می شود رسالت جهانی اسلام را به مراکز علمی و فرهنگی دنیا برسانیم و در یک کلام اسلام را معرفی نماییم. امروز بحمدالله می بینیم این آرزوها جامه عمل پوشیده و به وسیله مجاهدان دینی و مرزداران عقیدتی اسلام حقایق و تعالیم عالیه دین مبین اسلام منتشر گشته و حجت را بر اندیشمندان تمام نموده است. تأسیس مرکز دینی امام علی علیه السلام در هامبورک که حسب الأمر استاد اعظم ما آیة الله العظمی بروجردی رضوان الله علیه اتفاق افتاد اولین نویدی بود برای این امر مهم و حیاتی که بحمدالله در طول ده ها سال ثمرات و برکات آن هامبورگ و آلمان را درنوردیده و اروپا را متوجه حقایق دین حنیف نموده است و امروز مشاهده می کنیم که در این مرکز بزرگ علمی و دینی فضلاء و طلاب آگاه به علوم روز در کلاسهای درس قرآن و حدیث شرکت نموده و در حقیقت امر اهل بیت علیهم السلام را احیاء می کنند.
- عزیزان من واقعاً نمی توانم خوشحالی خود را با هیچ کلام و زبانی ابراز نمایم. فقط خدمت شما عرض می کنم که ای کاش بنده خدمتگذار کوچک شما طلاب عزیز بودم و از انفاس قدسیه و نورانیت شما استفاده می کردم و آن را ذخیره برای عالم آخرت خود قرار می دادم. یالیتنا کنا معکم فافوز فوزاً عظیماً.
- درباره فضیلت علم و تحصیل علوم دینی آیات و روایات بسیار زیادی داریم که خودتان به کتابهای حدیثی مانند کافی شریف مراجعه نمایید.
- توصیه اینجانب به شاگردان مکتب درخشنده جعفری و دانشگاه بزرگ مهدوی این است که در فراگیری علوم آل محمد علیهم السّلام بسیارکوشا و پر تلاش باشید و از اوقات عزیز و سرمایه جوانی که بهترین سرمایه زندگی انسان است کمال استفاده را بنمایید.
از عوامل موفّقیّت در تحصیل علم یکی اخلاص و نیت پاک است که شما بحمدالله تعالی این نیت پاک و اخلاص در عمل را دارید. یکی دیگر از عوامل موفقیت در علم احترام به استاد است که«من علّمنی حرفاض فقد صیّرنی عبداً» و عامل مهم تر از همه توسل به حضرات معصومین علیهم السّلام بویژه آقا و مولایمان حضرت بقیّة الله الأعظم روحی و ارواح العالمین له الفداء می باشد.
عرایض زیاد است و وقت شما هم گرانبها، بیشتر از این تصدیع نمی دهم. ان شاءالله تعالی در ظلّ عنایات و توجّهات خاصه آن حضرت همیشه موفق و مؤیّد باشید. التماس دعا
لطف الله صافی
27 ربیع الأول 1442