اَلْحَمْدُ لِلّهِ بِجَمِیعِ مَحَامِدِه کُلِّهَا عَلَی جَمِیعِ نِعَمِهِ کُلِّهَا… اَلْحَمْدُ لِلّهِ مالِکِ الْمُلْکِ مُجْرِی الْفُلْکِ مُسَخِّرِ الرِّیاحِ فالِقِ الاْصْباحِ دَیّانِ الدّینِ رَبِّ الْعَالَمینَ اَلْحَمْدُ لِلّهِ عَلی حِلْمِهِ بَعْدَ عِلمِهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ عَلی عَفْوِهِ بَعْدَ قُدْرَتِهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ عَلی طُولِ اَناتِهِ فی غَضَبِهِ وَهُوَ قادِرٌ عَلی ما یُریدُ
و نشهد أن لا اله الا الله وحده لا شریک له، و أَنَّ محمداً عبده و رسوله ارسله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله و لو کره المشرکون
اوصیکم عبادالله و نفسی بتقوی الله و اتباع امره و نهیه، و اخوفکم من عقابه
سیره داوود نبی در قرآن
در زبان عبری «داوود» به معنی «محبوب» است. داوود نبی از پیامبران بنی اسرائیل، و چهاردهمین نسل از حضرت ابراهیم محسوب می شود. وی پدر سلیمان پیامبر است و توانست اورشلیم را برای بنی اسرائیل فتح کند و به مقام پادشاهی رسید. داوود در حدود ۹۷۲ قبل از میلاد زندگی می کرده است صدای زیبایی داشته، ایشان در میان یهودیان جایگاه ارزشمندی را به خود اختصاص می داد، با این وجود تهمت هایی در تورات به او نسبت داده شده است.
نام این پیامبر ۱۶ بار در قرآن آورده شده است و از جمله پیامبرانی است که از جانب خدا بر او کتاب نازل شد، نام کتاب حضرت داوود «زبور» می باشد. قرآن کریم داوود را در سلسله انبیاء الهی نام می برد، لکن به «زبور» اشاره خاص داشته و می فرماید:
- إِنَّا أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ كَمَا أَوْحَيْنَا إِلَى نُوحٍ وَالنَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَوْحَيْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ وَالْأَسْبَاطِ وَعِيسَى وَأَيُّوبَ وَيُونُسَ وَهَارُونَ وَسُلَيْمَانَ وَآتَيْنَا دَاوُودَ زَبُورًا ﴿نساء: 163)
ما همچنانكه به نوح و پيامبران بعد از او وحى كرديم به تو [نيز] وحى كرديم و به ابراهيم و اسماعيل و اسحاق و يعقوب و اسباط و عيسى و ايوب و يونس و هارون و سليمان [نيز] وحى نموديم و به داوود زبور بخشيديم.
با اینکه داوود دارای شریعت جدیدی نبوده، بلکه پیامبر تبلیغی بوده و به تبلیغ شریعت موسی در میان قوم خود پرداخته است، لکن نحوه تعبیر قرآن کریم نشانه آنستکه داوود نبی به دلیل «زبور» دارای ویژگی خاصی در میان پیامبران پیشین بوده است. مطابق قرآن کریم، اعطای زبور به داوود موجب برتری او در میان پیامبران گشته است: « وَلَقَدْ فَضَّلْنَا بَعْضَ النَّبِيِّينَ عَلَى بَعْضٍ وَآتَيْنَا دَاوُودَ زَبُورًا؛ و در حقيقت بعضى از انبيا را بر بعضى برترى بخشيديم و به داوود زبور داديم (اسراء:55)».
سرّ این برتری و ویژگی خاص را در این دانسته اند که داوود اولین پیامبری است که کتاب آسمانی کاملی به او عطا شد. بخلاف پیامبران تشریعی پیش از او که مطابق تعبیرات قرآن کریم آنچه از جانب خداوند دریافت کرده اند صحف و اوراق پراکنده ای حاوی شریعت و دستورات الهی بوده است: « صُحُفِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى؛ صحيفه هاى ابراهيم و موسى (اعلی:۱۹)» و «أَمْ لَمْ يُنَبَّأْ بِمَا فِي صُحُفِ مُوسَى؛ وَإِبْرَاهِيمَ الَّذِي وَفَّى؛ يا بدانچه در صحيفه هاى موسى [آمده] خبر نيافته است؛ و [نيز در نوشته هاى] همان ابراهيمى كه وفا كرد (نجم:36-37)»
شخصیت داوود نبی
قرآن کریم صفات و خصوصیات ویژه ای را برای داوود پیامبر ذکر میکند:
- عبد خدا بودن، قدرت و امکانات بسیار داشتن، ارتباط قلبی شدید با خداوند
اولین و مهمترین صفت و خصوصیتی که قرآن کریم برای داوود بر می شمارد، مقام عبودیت او برای خداوند است. و دومین صفت اینکه داوود بسیار مقتدر بود و با تدبیر و مدیریت مناسب، امکانات فراوانی را در اختیار گرفته بود. و سوم آنکه او «اوّاب» بود. اهل مناجات فراوان بود و بسیار به درگاه خدا باز می گشت:
- وَاذْكُرْ عَبْدَنَا دَاوُودَ ذَا الْأَيْدِ إِنَّهُ أَوَّابٌ ﴿ص:۱۷﴾
بر آنچه مى گويند صبر كن و داوود بنده ما را كه داراى امكانات [متعدد] بود به ياد آور آرى او بسيار بازگشت كننده [به سوى خدا] بود.
- ولایت تکوینی و تسلط بر کوهها داشتن
از اوصافی که قرآن کریم برای داوود ذکر می کند تسلط او بر کوهها است. خداوند می فرماید ما کوهها را در تسخیر داوود در آوردیم. به این ترتیب سلطنت داوود شامل کوههای سر به فلک کشیده هم بود، و این مخلوقات الهی هم تحت فرمان داوو قرار گرفته بودند:
- إِنَّا سَخَّرْنَا الْجِبَالَ مَعَهُ يُسَبِّحْنَ بِالْعَشِيِّ وَالْإِشْرَاقِ ﴿ص:۱۸﴾
ما كوهها را با او مسخر ساختيم [كه] شامگاهان و بامدادان خداوند را نيايش میکردند.
- تسلط بر جسم و قلب پرندگان
خداوند در قرآن کریم از سلطه داوود پیامبر نسبت به پرندگان سخن میگوید. سلطه ای که همراه محبّت و علاقه پرندگان به داوود بوده است، نه همراه با تنفر آنان از داوود:
- وَالطَّيْرَ مَحْشُورَةً كُلٌّ لَهُ أَوَّابٌ ﴿ص:۱۹﴾
و پرندگان را از هر سو [بر او] گرد [آورديم] همگى [به نواى دلنوازش] به سوى او بازگشت كننده [و خدا را ستايشگر] بودند.
- دارای حکومت استوار، دارای حکمت، شایستگی قضاوت بین مردم
خداوند می فرماید او دارای حکومتی استوار بود. استواری هر حکومتی بر اساس عدالت ورزیدن حاکم است. حاکمی میان شهروندان تحت سلطه خودش برخورد عادلانه نداشته باشد، حکومتی مستقر و استوار نخواهد داشت. پیامبر اکرم می فرماید: «المُلکُ یَبقَی مَعَ الکَفر؛ وَ لَا یَبقَی مَع الظُّلمِ؛ پادشاهی و حکومت با کفر و حکومت کافران باقی میماند، ولی با ظلم و حکومت ظالمانه باقی نخواهد ماند»
اینکه قرآن درباره حکومت داوود، از استواری او سخن میگوید نشانه آن است که حکومت او از پشتوانه حمایت مردمی برخوردار بوده است:
- وَشَدَدْنَا مُلْكَهُ وَآتَيْنَاهُ الْحِكْمَةَ وَفَصْلَ الْخِطَابِ ﴿ص:۲۰﴾
و پادشاهيش را استوار كرديم و او را حكمت و كلام فيصله دهنده عطا كرديم
به قول حکیم سنائی غزنوی:
آنکه او ظالم و مسلمان بود خلق، عاجز، خدای، ناخشنود
ظلم از هر که هست نیکْ بد است هرکه او ظالم است نیکْ بد است
هر کجا عدل روی بنمودهست نعمت اندر جهان بیفزودهست
هر کجا ظلم رخت افکندهست مملکت را ز بیخ پر کندهست
عدل، بازوی شه قوی دارد قامت ملک، مستوی دارد