تاریخ: ۱۳.۱۲.۲۰۱۹
خطیب: حجت الاسلام والمسلمین انصاری
بسم الله الرحمن الرحيم
اَلْحَمْدُ لِلّهِ بِجَمِیعِ مَحَامِدِه کُلِّهَا عَلَی جَمِیعِ نِعَمِهِ کُلِّهَا… اَلْحَمْدُ لِلّهِ مالِکِ الْمُلْکِ مُجْرِی الْفُلْکِ مُسَخِّرِ الرِّیاحِ فالِقِ الاْصْباحِ دَیّانِ الدّینِ رَبِّ الْعَالَمینَ اَلْحَمْدُ لِلّهِ عَلی حِلْمِهِ بَعْدَ عِلمِهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ عَلی عَفْوِهِ بَعْدَ قُدْرَتِهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ عَلی طُولِ اَناتِهِ فی غَضَبِهِ وَهُوَ قادِرٌ عَلی ما یُریدُ ثم الصلاه و السلام علی محمد عبده و رسوله ارسله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله و لو کره المشرکوناوصیکم عبادالله و نفسی بتقوی الله و اتباع امره و نهیه، و اخوفکم من عقابه
خودم و شما نمازگزاران به رعایت تقوای الهی توصیه می کنم.
دین برای بشریت آمد تا انسان بسازد و برای انسانها موفقیت و خوشبختی به ارمغان آورد. دین می خواهد انسان ها دچار بن بست نشوند و از بن بست رهایی یابند. خداوند به واسطه پیامبرانش مجموعه دستوراتی را به بشریت رساند تا انسانها دچار افسردگی و درماندگی نشوند. دین آمده تا انسانها را از پوچی نجات دهد و به زندگی آنها نشاط ببخشد. خداوند دین را از طریق پیامبرانش فرستاد تا تا کسی روز قیامت نگوید: يَا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا[۱] که کسی در قیامت پشیمان نشود و بگوید کاش با پیامبر دوستی کرده بودیم و راه او را می رفتیم!
همانطوری که پزشک دستورش برای بهداشت و سلامت جسم است، دستورات دینی برای بهداشت و سلامت روح است. تلخی داروی پزشک برای شیرینی بهبودی است. سختی بعضی دستورات دینی نتیجه اش نشاط روحی انسان و سلامت روح و آرامش او است. تیغ جراحی یک پزشک باعث می شود که یک بیماری از بدن یک بیمار بیرون برود، تهدید های قرآن و آیات عذاب در قرآن برای این است که می خواهد انسان بسازد.
حال اگر تمام مردم دنیا کافر شوند به خدا لطمه ای وارد نمی شود. همانگونه که اگر تمام بیماران یک پزشک به دستورات و نسخه اش عمل نکنند به آن پزشک لطمه ای وارد نمی شود. إِنَّ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الْكُفْرَ بِالْإِيمَانِ لَن يَضُرُّوا اللَّـهَ شَيْئًا وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ در حقيقت، كسانى كه كفر را به [بهاى ] ايمان خريدند، هرگز به خداوند هيچ زيانى نخواهند رسانيد، و براى آنان عذابى دردناك است.[۲] اگر تمام دانش آموزان یک معلم درس نخوانند به آن معلم لطمه ای وارد نمی شود و مدارج علمی آن معلم را از او نمی گیرند. اگر معلم فریاد می زند که درس بخوانید و درس یاد بگیرید، بخاطر خود دانش آموز است. اگر خداوند در قرآن می فرماید: إن تَنصُرُوا اللَّـهَ يَنصُرْكُمْ اگر خدا را يارى كنيد ياريتان مى كند.[۳] کسی خودش را نگیرد که خدا به یاری من نیاز دارد. او که بی نیاز است و ما به او نیاز داریم. اگر می فرماید: مَن ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّـهَ قَرْضًا حَسَنًا[۴] خدا نیاز به قرض کسی نداره. همه عالم مال اوست. یا وقتی می فرماید: فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ[۵] اگر یادم کنید یادتان می کنم؛ ما به یاد کردن او نیاز داریم؛ خدا به یاد کردن ما نیازی ندارد. همه اینها برای این است که نفع اینها به ما بر می گردد و ما به او نیاز داریم. بیمار است که به دارو نیاز دارد. پزشک به دارو خوردن بیمار نیازی ندارد.
آنهایی که گرفتار مسائل روحی هستند، افرادی که مبتلا به افسردگی هستند یا وسواس دارند، یا کسی که احساس گناه یا پوچی میکند؛ با اینکه وضع مالی خوبی دارد خانواده هم دارد ولی آرامش و نشاط ندارد و مبتلا به افسردگی و اضطراب است، این دو آیه آخر سوره مبارکه حج نسخه خوبی برایشان می باشد:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَافْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (۷۷)
جَاهِدُوا فِي اللَّـهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ مِّلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْرَاهِيمَ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِن قَبْلُ وَفِي هَـٰذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ فَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّـهِ هُوَ مَوْلَاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَىٰ وَنِعْمَ النَّصِيرُ (۷۸)[۶]
اى كسانى كه ايمان آورده ايد، ركوع و سجود كنيد و پروردگارتان را بپرستيد و كار خوب انجام دهيد، باشد كه رستگار شويد. (۷۷) و در راه خدا چنانكه حق جهاد [در راه ] اوست جهاد كنيد، اوست كه شما را [براى خود] برگزيده و در دين بر شما سختى قرار نداده است. آيين پدرتان ابراهيم [نيز چنين بوده است ] او بود كه قبلاً شما را مسلمان ناميد، و در اين [قرآن نيز همين مطلب آمده است ] تا اين پيامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشيد. پس نماز را برپا داريد و زكات بدهيد و به پناه خدا رويد. او مولاى شماست؛ چه نيكو مولايى و چه نيكو ياورى. (۷۸)
بصورت خلاصه توضیح این دو آیه این است: خداوند در این دو آیه چند دستور کلیدی به انسانها داده است. چند رمز موفقت و غلبه بر بیماری های روحی و ۵ راه حل را بیان می فرماید و بعد می فرماید هو اجتباکم. اگر این کارها را انجام دادید برگزیده می شوید. بالا می روید و به تعالی می رسید. و البته می فرماید با ما با دین نمی خواهیم به شما سختی و زحمت بدیم. بلکه این برای نفع خودتان است.
ای کسانی که ایمان آوردید به این پنج نسخه عمل کنید برگزیده خواهید شد.
۱- در مقابل خدا رکوع کنید. ۲- در مقابل خدا سجده کنید. چرا نفرمود نماز؟ چون اساس نماز این دو چیز است. شخصی آمد پیش رسول خدا (ص) عرض کرد گناه کردم. رسول خدا (ص) فرمود زیاد سجده کن. چرا چون سجده نزدیکترین حالت بنده به خداست.
۳- بندگی خدا را بکنید. این ذکر عام بعد ازخاص است. نماز و رکوع و سجود خاص و بندگی عام. البته نکته ای دیگر را نیز اشاره دارد به اینکه عبادت فقط در نماز و روزه خلاصه نمی شود. یعنی ای مومن فقط خدا را بندگی کن. بنده هوا نباش. بنده هوس نباش. آیه و روایت در خصوص مصادیق بندگی زیاد است. یک نمونه این حدیث از امام علی (ع) که می فرماید: أفضل العبادة غلبة العادة[۷] بهترین عبادت ها غلبه بر عادت های (بد) است. مثلا اگر کسی مبتلا به وسواس است، تمرین کند وسواس را کنار بگذارد. کسی که بد اخلاق است تمرین کند بد اخلاقی را کنار بگذارد. کسی که بددهان هست تمرین کند بددهانی نکند. کسی که که در نماز کاهلی می کند تمرین کند نمازهایش را اول وقت بخواند. همه اینها به فرموده امام علی علیه السلام عبادت است.
از خداوند می خواهیم به ما توفیق عبادت و بندگی و پیروی از دستورات دین را عنایت فرماید و ما را در زمره برگزیدگان قرار دهد.
[۱] سوره فرقان، آیه ۲۷
[۲] آل عمران، آیه ۱۷۷
[۳] سوره محمد، آیه ۷
[۴] سوره بقره، آیه ۲۴۵ و سوره حدید آیه ۱۱
[۵] سوره بقره، آیه ۱۵۲
[۶] سوره مبارکه حج آیه ۷۷ و ۷۸
[۷] غرر الحكم، ۲۸۷۳.
